Ramazan ayı, ayların efendisidir. Vücutta kalp ne ise, sene içinde de Ramazan ayı öyledir. Çünkü; Ramazan ayını Hz. Peygamber (a.s.), Ramazan ayı hakkında şöyle buyurmuştur: “Ayların efendisi Ramazan ayıdır. Hürmet bakımından en büyükleri ise, Zilhicce’dir.”[1]
Ramazan ayı, Allah’ın alametlerindendir. İslâmî şeairdendir. İslâm’da; Kur’an, Ezan ve Kâbe gibi âlametler İslâmı hatırlatırsa aylar içerisinde Ramazan ayı da diğer aylara nazaran Allah’ın dikkat çektiği ayladandır. Bundan dolayı Ramazan ayının gelmesiyle Mü’minler sevinç duyarlar. Onların sevinç duyması imanlarının ziyadeleşmesinin gereğidir. Cenab-ı Hak, Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyurur: “Allah’ın şeairine hürmet göstermek, kalplerin takvasındandır.”[2] Ayrıca; Hz. Peygamber (a.s.) şöyle buyurur: “Her kim Ramazan ayına kavuşmasıyla sevinirse, Allah Onun cesedini ateşe haram kılar.”
Ramazan ayına Ramazan isminin verilmesi de ayrı mana yüklüdür. Çünkü Hz. Peygamber (a.s.), “Ramazan ayına bu ismin verilmesinin sebebi, günahları yakıp erittiği içindir.”[3]
Ramazan ayına birçok isim verilmiştir. Bunlar; Rahmet ayı, mağfiret ayı, ümmetin ayı, Kur’an ayı, kurtuluş ayı, ve bereket ayı gibi isimler verilmesi ramazan ayının diğer aylara üstünlüğünü gösteren aydır. Ramazan ayrıca Esmaullah’tandır. Kur’an-ı Kerim’de “Ayların adedi oniki”[4] olarak belirtilirken sadece Ramazan-ı Şerif ayından özellikle “Şehr-i Ramazan”[5] diye zikredilmesi öneminin göstergesidir.
Elmalılı Hamdi Yazır tefsirinde Ramazan’ın manası ile ilgili şöyle bir açıklama getirir: “yaz sonunda güz mevsiminin evvelinde yağıp yeryüzünü tozdan temizleyen yağmur manasına “Ramaza” dan alınmıştır. Bu yağmurun yeryüzünü yıkadığı gibi Ramazan ayı’da ehl-i imanı günahlardan yıkayıp kalplerini temizlediği için bu isim verilmiştir.[6] Hz. Peygamber (a.s.)’de bu konuda şöyle buyurur: “Kişinin fitnesi; ehlinde, malında, çocuğunda nefsinde, ve komşusundadır. Oruç, namaz, sadaka, emr-ibi’l ma’ruf ve nehy-i ani’l- münker bu fitneye kefaret olur.”[7]
Ramazan ayı, insanın kalbini temizlemesi için fırsat telakki edilmesi gereken en önemli aydır. Kalbimizi günah lekelerinden arındırmak için en önemli ibadet, oruçtur. Özellikle yaz aylarında güneşin en hararetli olduğu aylarda tutulan oruç, her kişinin değil er kişinin yapacağı bir ibadettir. Bundan dolayı Rabbimiz Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyuruyor: “ Rabbiniz sizin nefislerinizde olana ziyâdesiyle alîmdir. Eğer siz sâlih kimseler oldunuz ise artık şüphe yok ki, o hakka dönenler için bir ziyâde yarlığayıcı bulunmaktadır.”[8]
Kul, Allah’a karşı ibadetinde samimi ve ihlaslı olursa bu samimiyeti ve ihlası neticesinde ibadetinin neticesini görecektir. Yoksa, gösteriş için ve bir başkasına şirin görünmek için veya makam elde etmek için yapacak olursa ancak eli boş çıkar. Rabbim bizleri ihlasla ibadet edenlerden eylesin.
Halil ELİTOK
Emekli İl Müftüsü
halilelitok@gmail.com
[1]El-Menavi, c42, s.156. h.4749.
[2]Hac Sureri, 22/32.
[3]El- Menavi, c.3, s.3, h.2596.
[4]Tevbe Suresi, 9/36.
[5]Bakara Suresi, 2/185.
[6]Hak Dini Kur’an Dili, c.1, s.643.
[7]Müslim, Fiten Bahsi, 17.
[8]İsrâ Suresi, 17/25.