Eğirdir Belediye Başkanı Ömer Şengöl, elmada yaşanan sıkıntıları anlattı. Bu yıl elma üreticisinin geri viteste gittiğini ifade eden Şengöl, Türkiye’nin her yerin elma bahçeleri kurulduğunu belirterek, Eğirdir’den daha ucuza kurulan bu bahçelerdeki elmaların satıldığını, buna rağmen Isparta’nın elmasını satamadığını belirtti.
İÇ TÜKETİM BUNU KALDIRAMAZ DURUMA GELDİ
Ömer Şengöl, konuyla ilgili şöyle konuştu: “Elma geri viteste hızla gidiyor. İyi ki elma üreticilerimiz geçen yıllar bir miktar ürünlerini değerlendirebilmişlerdi. Bu yıl Ocak ayından sonra sıkıntılı geçti. Türkiye’nin her tarafına elma dikildi. Kaliteli olmuyor, bunu herkes kabulleniyor. Ama o elma satılıyor. Bizim bahçe kurumlarımız pahalı. Neredeyse Niğde Ereğli taraflarındaki bahçe bedellerinin 30-40 katı daha fazla. Bir dekar tarla Niğde’de bin lira, bizde 30-40 bin lira. Eğirdir’de neden yüksek? Eğirdir’i tarlası özel imalat olduğu için pahalı. O tarlalarda dünyanın en kaliteli elmaları üretiliyor. Ama elmalar tam değeri karşılığı satılamıyor. Bu devlet politikası olmalı. Özellikle büyük firmaların 5-10 bin bahçe kurmalarında devlet her türlü desteği sağlıyor. Biz bunları kıskanıyor değiliz ama bir gün geldi iç tüketim bunu kaldıramaz duruma geldi. Arz talep dengesi bozuldu. Ortadoğu’ya gidiyordu, Rusya’ya gidiyordu.
AVRUPA DESTEKLİYOR
Ben Ticaret Odamızla kış aylarında Fransa ve Polonya’ya gittim. Polonya’da Avrupa Birliği ve Polonya hükümeti ihracatta yüzde 80 vergi iadesi yapıyor. Fransa hiç süspansiyon yok diyor. Akıl alacak bir şey değil. çünkü işçilik ve bakım o kadar maliyetli ki o maliyetle üretilen elmayı o şekilde geri dönüşümsüz, primsiz satmak mümkün değil. orada da araştırdık direkt destek değil ama endirekt destek var. çeşitli isimler altında bahçeler yapılmış, vergiden şu bölgeye indirim gibi süspansiyon var. Şili ve Arjantine’ye gittiler. Oralardan da Avrupa’ya elma geliyor. Oraların hükümetleri soğuk havalı gemilerle elmaları Avrupa’ya getiriyor. Nakliyesini devlet veriyor. Tarım ürünlerinin birçok ülkede desteklenmesi söz konusu. Eğirdir bu destekleri bahçeleri küçük olduğu için alamıyor. Bunu iyi bir etüt edip Eğirdir dikim alanlarını olabilecek yerlerde yapmak lazım. Elmanın 10-15 yılda bir olabileceği illere bile elma bahçeleri kuruldu. Son 2-3 yıldır orayı soğuk vurdu, burayı soğuk vurdu, sigortadan para alalım, krediyi donduralım gibi olumsuzluklar yaşandı.
TÜRKİYE’DE KONSANTRE YAPAN MEYVE SUYU FABRİKALARI ÇALIŞMIYOR
Şuanda Türkiye’de konsantre yapan meyve suyu fabrikaları çalışmıyor. Türkiye’de bu elmanın yaşı varken suyunu içer miyiz, sanayisini kullanır mıyız? Bunu sanayide kullanmak için uğraşıyoruz ama küçük rakamlar. İnşallah onu da artıracağız. Ekmeğin, pastanın, bisküvinin, kekin içine elmayı katmak lazım fakat belediyenin özel çabasıyla olacak şeyler değil. burada rakamlar çok büyük. Pastayla bitecek şeyler değil. 10 kilogram elmadan bir kilogram konsantre çıkıyor. Bu konsantre birçok meyve suyuyla karışım yapılıyor, şeker olarak kullanılıyor. Ama miktarlar az. Biz konsantreyi Avrupa’ya gönderiyorduk. Şimdi Avrupa’yı Polonya besliyor. Çin’den Avrupa’ya konsantre geliyor. Rakipler devasa şirketler. Biz elmanın büyük dikimini birkaç yıl daha desteklersek 10 binlerle tarif edilebilecek elma üreticisi kurban kesemeyecek hale gelecektir.”
KONUŞURKEN KOLAY KONUŞUYORUZ AMA UYGULAMASI O KADAR KOLAY DEĞİL
Öte yandan elmanın devlet kurumlarına dağıtılması konusuna değinen Şengöl, “Bizim canımız ister. Keşke insanlar başka şey yemese de elmayı yesin isteriz ama bu eşyanın tabiatına aykırı. Asker, öğrenciler yesin güzel ama yaş meyve sebze daha sıkıntılı. Fındık, üzüm, süt dağıtıldı mükemmel ama elmanın depolanması, dağıtılması var. Konuşurken kolay konuşuyoruz ama uygulaması o kadar kolay değil” diye konuştu.