Gülde 2017’nin parası şimdiden dağıtılıyor, elma ise depoda bekliyor

Isparta Ticaret Borsası Başkanı Ahmet Adar, K32’de katıldığı Birebir Programında Isparta tarımını değerlendirdi. Elma hasadının sona erdiğini hatırlatan Adar, elmanın bu yıl dalında geçen yıla göre düşük fiyatla satıldığını ifade etti. gülde ise durumunun daha farklı olduğunu kaydeden Adar, bazı tüccarların 2017 avansını şimdiden üreticilere dağıttıklarını söyledi. Adar, her alanda dengeli üretim yapılması konusunun önemine işaret etti.
FİYATLAR BU YIL DÜŞÜK GİTTİ
Dünyada ve Türkiye’de sebze, meyve fiyatlarının arz, talebe göre belirlendiğine işaret eden Isparta Ticaret Borsası Başkanı Ahmet Adar, şunları söyledi:  “Geçen yıl hasat zamanı tüccar kendine göre yapmış olduğu yurtiçi ve yurtdışı bağlantıları sayesinde çiftçiler dalında 1-1,20 TL gibi elma sattı. Geçen yıl Pazar istedikleri gibi gitmeyince bu yıl arz ve talebe göre elma fiyatları bu yıl dalında düşük satıldı. Bu yıl hasatlarımız bitti. Isparta’nın 400 binin üzerinde soğuk hava deposu var. Elmalar şuanda depolara konuldu.
SOĞUK HAVA DEPOLARINDAKİ ELMALARIN SATILMASI İÇİN ARAYIŞ İÇERİSİNDEYİZ
Şuanda Isparta, Türkiye’nin dörtte bir elmasını yetiştiriyor. İç Pazar, bunun yanında dış Pazar önemli. Dış pazarda gelişen dünya şartlarında konjonktüründen dolayı komşularımızdaki durumlar belli. Ortadoğu’ya elma satıyorduk. Ama şuan ki gelinen noktada ilerleyen zamanlarda şartların iyileşmesi için umudumuz var. İhracatçı arkadaşlarımız Rusya, Ortadoğu pazarlarında arayış içerisindeler. İnşallah hızlı bir şekilde şuanda soğuk hava depolarındaki elmaların satılması için arayış içerisindeyiz. Sonucun iyi olacağı umudundayım.
DEVLETİMİZDEN BEKLENTİMİZ VERİLEN DESTEKLERİN KALICI OLMASI
Yurtdışı pazarına girmek kolay değil. Buraya girdiğiniz zaman yeni müşteriler oluşturuyorsunuz. Bu müşterilerle beraber ürünleri tanıtıp, satmak için çaba sarf ediyorsunuz. Burada gelinen noktada bizim yurtdışındaki pazarlarda kalıcı olmamız için ihracat desteğinin her yıl verilmesi gerekiyor. Devletimizin yapmış olduğu anlaşmalar var. Bu anlaşmalardan dolayı ihracat desteği kolay verilemiyor.  Biz desteklerin kalıcı olmasını istiyoruz. Tüccarımızın ve ihracatçımızın önünü görerek karşı tarafa ona göre fiyat vermesi gerekiyor. Bu yüzden devletimizden beklentimiz verilen desteklerin kalıcı olması.
FİRMALARIN ELLERİNDE KALAN ÜRÜNLERDEN DOLAYI MEYSULUK ELMA UCUZ SATILDI
Meysuluk elmanın bu yıl düşük fiyattan alındığına dikkat çeken Adar, buradaki sorunun firmaların ellerindeki ürünleri satamamasına bağladı. Adar, “Geçen yıl meyve suyu konsantresi yapan firmalar ellerindeki ürünleri satamadığı için bu yıl alım yapmadı. Ya da çok düşük fiyat açıkladı. Bundan dolayı fiyatlar düşüktü. Tabi onlar da dünya ile rekabet halindeler. Dünyada büyük üreticiler var. Onların konsantrede fiyatları düşürmesinden dolayı buradaki fiyatlarımız uymadı. O yüzden bu seneki mahsul fiyatları bu şekilde oldu” diye konuştu.
DÜNYA MARKASI YARATMAMIZ GEREKİYOR
Öte yandan dünya gülyağı ihtiyacının yüzde 65’inin Isparta’dan karşılandığının altını çizen Isparta Ticaret Borsası Başkanı Ahmet Adar, “Şuanda ne üretirseniz üretin bugün boşluk yakalayabilirsiniz ama yarın o boşluğunu doldururlar. Biz gülyağını yurtdışına satıyoruz. Bizim Isparta’mıza kozmetik yatırımcılarını getirip kendi ürünümüzü ürettirmemiz gerekiyor. Dünya markası yaratmamız gerekiyor. Bu da kolay değil. Çok ciddi paralar gerekiyor. Özel sektör şuanda çalışıyor. Özel sektör Isparta’da kendisini geliştirdi. Gülün milli bir ürün olarak desteklenmesini istiyoruz. Bu konuda çalışmalar var. her geçen yıl iyiye gidiyor.
TÜCCAR 2017 YILININ PARASINI ŞİMDİDEN DAĞITIYOR
Elma ile gül pazarını kıyasladığımızda 2017 yılı üretimine tüccarlarımız gülde avans dağıtıyor. Burada da Pazar kendiliğinden oluşmuş durumda. Demek ki burada talep var. bizim görüşmüş olduğumuz tüccar ve sanayici arkadaşlarımız gülde avans dağıttıklarını söylüyorlar. Bunun elma ve diğer ürettiğimiz ürünler için de olmasını temenni ediyoruz. Bu da arz ve talebe göre oluşuyor. Şuanda gülde bir talep var. talep olduğu için tüccar 2017 yılının parasını şimdiden dağıtıyor. Gülde de gerekli destekler yapılıyor ama bunlarla kalmaması lazım” şeklinde konuştu.
HERKESİN KENDİ İŞİNİ YAPMASI GEREKİYOR
Diğer taraftan tarım arazilerinde üretimin dengeli yapılması gerektiğini ifade eden Adar, sözlerini şöyle sürdürdü: “Yıllardır tarım ticaretiyle uğraşıyorum. Bir yıl bakıyorsunuz soğan 10 kuruş, bir yıl bakıyorsunuz 3 lira. Burada herkes her istediğini dikmemeniz lazım. elmayı kesip gül dikilmemesi gerekiyor. Şimdi elmayı kestik, gülü diktik, bu sefer gülde arz talep olmadı, ne yapacağız? bu konuda Tarım Bakanlığı, İl Müdürlüklerine talimat verip, müdürlükler bilinçli şekilde siz şuna devam edin, siz gül dikin, burada toprak analizi yapmamız lazım diye yönlendirmeli. Üretici doğru yönlendirilmeli. Burada da Tarım il Müdürlükleri doğru yönlendirmeli.  Bu yıl elma para etmedi diye hemen kesilmemesi lazım. Bizim yeniden bir şeyleri keşfetmemize gerek yok. Türkiye’mizin nüfusu yurtdışından gelenlerle örneğin 100 milyon diyelim. Et tüketimi, süt tüketimi, elma, soğan, patates tüketimi belli. Bu tüketimlere göre biz fiyatların afaki şekilde yükselip alçalmaması için 100 milyona göre hesap yapmamız lazım. Bu hesaptan sonra yurtdışına satacak şekilde üretim yapmamız lazım. burada çiftçi ürettiği ürünün karşılığını alması lazım. Çiftçi ürettiği ürünün karşılığını alamıyor. Bölgemizde yok ama kuru soğan, patates para ediyor, köydeki imamından öğretmenine kadar herkes soğan, patates dikiyor. Sonra zarar ettik diyorlar. Herkesin kendi işini yapması gerekiyor.
GEÇEN YIL DEREGÜMÜ’DE DOMATES FİYATLARI ÜRETİCİYİ KORUMADI
Isparta seracılıkta belirli bir yere geldi. Bunların da yaşaması lazım. 10 bin m2 bir arazi yerine göre 500-100 bin lira arasında alınıp satılıyor. Bunun üstüne yaptığınız sera, 10 bin metrekareyi kapattığınızda 200-250 bin lira. Bunu yapmak için insanlar evini, arabasını ipotek koyuyor. 100 bin liralık arazinin üstüne 200 bin liralık tesis kuruyor. Geçen yıl Deregümü’de domates fiyatları üreticiyi korumadı. Bu yıl da arz ve talebe göre iyi satıldı. Bunun planlaması yapılması lazım. Çetince’deki ürünlerde değerlendiremedik diye üreticiler dert yandı.  Planlama yapılması lazım, Pazar oluşturulması lazım.
BİRLİK VE BERABERLİKLE BU İŞ ÇÖZÜLÜR
Bizim 3-5-10 bin tonluk elma depolarımız var. yurtiçinde ve yurtdışında her kurumun yaptığı ziyaretler var. Burada birlik ve beraberliğe ihtiyacımız var. şuanda 400-430 bin ton soğuk hava depomuz var. burada üst birlik veya pazarlama ekibi kurulup oradan satılsa, satıldığı ülkelere nakit veya teminat mektubu ile satıldığı zaman üreticilerimiz batmaz. Birlik ve beraberlikle bu iş çözülür.”