İkinci El Araçta 6001 Km Oyunu Hemen Harekete Geçtiler; Kritik Tarih Belli Oldu

İkinci elde fahiş fiyat artışını frenlemek ve stokçuluktan elde edilen haksız kazancı bitirmek için devreye alınan ‘6 bin km ve 6 ay sınırı’ uygulaması ilginç bir yöntemle aşılmaya başlandı. 15 Eylül’e kadar satılamayan sıfır araçlar, ertesi gün ‘6001, 6010 km’ ibaresiyle ikinci el görünümüyle internet sitelerinde satışa sunuluyor.
 
Araç fiyatları pandemiyle birlikte çip krizi, tedarik sorunu gibi nedenlerle hızla artmıştı. Ardından hammadde fiyatları bu artışın devam etmesine neden oldu. Bu yıl ise Rusya-Ukrayna savaşı sebebiyle enerji fiyatlarında rekor seviyelerin görülmesi otomobil fiyatlarındaki yükselişte etkili oluyor. Fiyatların yukarı yönlü olduğu bu dönemde araç arzı da sınırlı olunca fırsatçılar ortaya çıkmıştı. Bu fırsatçılar bayiden sıfır araçları çekiyor, stokluyor sonra da 100-200 bin lira fark koyup internet sitelerinde satışa sunuyordu. Böylece ikinci el otomobil piyasasında fiyatlar suni olarak yukarı çekiliyordu.
İlanda ufak değişiklik
Ticaret Bakanlığı, bu büyük rantın önüne geçmek için 16 Ağustos’ta ikinci el otomobil ve arazi taşıtlarının satışına, ilk tescil tarihinden itibaren ‘6 ay ve 6 bin km’ koşulu getirmişti. Bunun için de 15 Eylül’e kadar geçiş süreci tanınmış, bu tarihe kadar eldeki sıfır araçların satışına izin verilmişti. Geçen hafta bu süre doldu. Artık galericiler gibi ikinci el ticaretiyle uğraşanlar bayilerden sıfır araç alırsa 6 ay bekletmek ve 6 bin km’yi doldurmak zorunda. Bu kural 1 Temmuz 2023’e kadar geçerli olacak.
Yeni kurala istinaden ilan siteleri galericilerin sıfır ilanlarını listeden kaldırdı. Ancak bazı uyanıklar hemen kendilerine göre ‘6001 km’ çözümü üretti. Devreye alınan uygulamayı değerlendiren Otomerkezi.net Üst Yöneticisi (CEO) Muhammed Ali Karakaş, ilan sitelerinde halen mevcut sıfır otomobillerin satışa sunulmaya devam edildiğini kaydederek, “Tüketiciler dikkat ederlerse, birçok sıfır kilometre otomobilin ilanı ‘6001, 6010 km’ gibi temsili kilometrelerle ikinci el görünümüyle halen satışta. Yine buradaki en önemli unsur, cezadaki caydırıcılığın düşük olması” dedi.
İkinci el fiyatlandırma şirketi Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın da bundan sonraki sürece ilişkin şu yorumda bulundu: “Yeni uygulamayla birlikte ikinci el araç fiyatlarının geri geleceğini öngörüyoruz. Artık bu işi kayıtdışı yapanlar, bayilerden sıfır km araçları alıp, üzerine yüzde 20-30 fiyatlar ekleyerek, internet sitelerinde satamayacaklar. Sıfır km araç fiyatları da olması gereken yerde kalacak. Yani sıfır fiyatını geçen ikinci el fiyatları sona erecek” dedi.
Türkiye’de her 30 kişiden 1’inin otomobil alıp satma işiyle uğraştığına vurgu yapan Muhammed Ali Karakaş, şöyle devam etti: “Getirilen yönetmelik bireyleri kapsamıyor. Fiyatlarda 15 Haziran-15 Eylül döneminde ortalama yüzde 5-10 bandında bir düşüş yaşandı. Önümüzdeki dönemde ise fiyatlarda bir gevşeme olmayacaktır ve stabil şekilde devam edecektir. Sonrasında ise döviz kurunun yukarı seyri sebebiyle fiyatların tekrar yükselmesi durumuna evrilebilir. Kasım-aralık aylarında yüzde 3 ile 5 arasında fiyat artışı öngörüyoruz.”
Vade uzarsa 7 milyon adet yakalanır
Döviz kuru, tüketici finansmanında vatandaşın karşılaştığı yüksek faiz ve vergi sistemindeki aksaklıklar gibi çözülmesi gereken birçok husus olduğunu da dile getiren Muhammed Ali Karakaş, “Fiyatlara asıl etki edecek etkenler bunlar. Kredi vadelerinde artış ve faizlerde düşüş olduğu takdirde ikinci el araç pazarı bu yılı 7 milyon adetle kapatabilir, ancak aksi bir durumda pazar öngörümüz bu yıl için 6 milyonla sınırlı. Önümüzdeki yıl pazarın kaderini yine faiz, kur, enflasyon üçgeni belirleyecek” diye konuştu.