İnsan Hakları Toplantısı Yapıldı

Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK) tarafından organize edilen Isparta İl İnsan Hakları İstişare Toplantısı gerçekleştirildi. 

Isparta Ekonomi Kampüsünde gerçekleşen toplantıya Vali Aydın Baruş, TİHEK Başkanı Prof. Dr. Muharrem Kılıç ve kurul üyeleri, Belediye Başkan Yardımcısı Uğur Büyükçulcu, adli ve idari yargı mensupları, kaymakamlar, kamu kurum ve kuruluş temsilcileri ilçe ve belde belediye başkanları, muhtarlar ile STK temsilcileri katıldı.

Toplantının açılış konuşmasını yapan TİHEK Başkanı Kılıç özetle “Bugün burada Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu olarak, bu güzel zaman diliminde güller diyarında sizlerle bir araya gelmek gerçekten benim için onur ve gurur kaynağıdır. İnsan hakları aslında bütün siyasal düzenin, siyasal mekanizmalarının, hukuk düzeninin özü ve esasını oluşturuyor. Hatta biraz daha genelleyebiliriz. Ben öğrencilerime hukuk tanımı yaparken, toplumsal yaşamı düzen altına alan normlar bütünü olarak tanımlaması yapıyorum. İster örf ister gelenek ister din ister ahlak ister hukuk olsun temelinde insan var. İnsanın bir hak öznesi olarak yaratılmışların en şereflisi olması hasebiyle haklarının güvence altına alınması, korunması gerekiyor. Sadece korunması, güvence altına alınması yeterli değil, manevi unsuru oluşturan şey; ‘insan onuru’ olmasıdır. 

İnsan eğitim hakkından tutun da yaşam hakkı, en temel haklarına ilişkin güvence mekanizmaları yaratacak kurallar koyabilirsiniz ama bunlarda mutlak suretle insan onurunu o manevi değeri muhafaza etmeyi amaçlamazsanız gerçek amacına hizmet eden bir hukuk düzeni, bir sosyal düzen, bir siyasal düzen kurduğunuzu söyleyemezsiniz. İnsan haklarına da bu öz değer itibariyle baktığımız zaman, hukukun bütün temel değerini, aksiyolojik unsurunu oluşturan bir şey. Bunu hangi kavramla ifadece ederiz diyecek olursak, adalet kavramı, hakkaniyet kavramı. Bu üst kavram, temel erdem, değer olarak antik dönemden itibaren bütün filozofların, düşünürlerin yazmış oldukları eserlerde 4 temel metinlerinde erdemin başı olarak söz ediliyor ve bütün erdemlerin özünü adalet oluşturuyor” şeklinde konuştu.

Vali Aydın Baruş ise yaptığı konuşmada Isparta insanın atalarından aldığı örf ve adetleri bu güne kadar devam ettirdiğini belirterek insanlar arasında eşitliğin kendileri için en büyük vazgeçilmez olduğunun altını çizdi.

Vali Baruş “ Sizlerin bu programa göstermiş olduğu bu yoğun ilgiden Isparta'da bulunan yöneticiler olarak çok mutlu olduğumu ifade etmek istiyorum. Bu Isparta insanının hem insan haklarına hem kendi haklarına göstermiş olduğu saygının açık bir tezahürü. Bu anlamda özellikle memnun kaldığımı belirtmek isterim. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu tarafından düzenlenen Isparta İnsan Hakları İstişare Kurulu Toplantısına hepiniz hoş geldiniz. Isparta tarihi boyunca insana kıymet veren, hoşgörü sahibi ve yeniliklere açık insanların yaşadığı bir kültür ve medeniyet şehri olmuştur. 

Isparta insanı atalarından miras aldığı gelenek ve göreneklerini koruyup yaşatarak birlik, beraberlik ve kardeşlikten ödün vermeden ebediyete kadar bu topraklarda barış ve huzur içerisinde yaşama anlayışını bugün de devam ettirmektedir. Anadolu medeniyetinin anlayışında insan eşref-i mahlukat, yani yaratılmışların en şereflisidir. Şeyh Galib’in şu dizeleri bu kıymeti veciz olarak ne güzel ifade eder. ‘Hoşça bak zâtına kim zübde-i âlemsin sen, Merdüm-i dîde-i ekvân olan âdemsin sen’ yani bugünün Türkçesiyle anlamaya çalışırsak, kendine çok dikkatli bir şekilde bir bak, sen alemin özü insan olarak, sen varlıkların gözbebeği olan adem oğlusun. Hz. Mevlana, ‘ Dostum insanın canı değerli bir incidir, insan değer bakımından arştan daha üstündür, insan düşünceye sığmayacak kadar büyüktür. Bu paha biçilmez insanın gerçek değerini, hakikatini söylesem ben de yanarım dünya da yanar’ derken insanın bizatihi varlık olarak değerinin kıymetini ve büyüklüğünü çok güzel ifade eder. 

İnsanlık tarihi boyunca medeniyetler arasında şahit olduğumuz mücadelelerin temel amacının, ülkelerin ve devletlerin kendi insanının maddi ve manevi varlığını korumak ve yüceltmek olduğunu söylememiz yanlış olmaz. Tarihsel süreç içerisinde insanın hangi ırktan, hangi inançtan, hangi düşünceden, hangi milliyetten olursa olsun başlı başına mevcudiyeti ile ve sahip olduğu haklarla eşit olarak görülmesi anlayışının uluslararası alanda kabul edilmesiyle birlikte İnsan hakları kavramının evrensel bir değer kazandığını görüyoruz. Hak hem ahlaki hem de hukuki bir kavramdır. Her iki alanda da hak bir kişi, bir kurum veya bir şey üzerindeki gerekçeler indirilmiş bir iddia veya talebi ifade eder. İnsan hakları da insanların doğuştan sahip oldukları insan kişiliğinden ayrılamaz ırk, ulus, etnik köken, din, dil ve cinsiyet ayrımı gözetmeksizin tüm insanların yararlanabileceği haklardır. 

Türkiye Cumhuriyeti anayasası da insana ve insan haklarına gereken önemi vererek bu konuya geniş hükümler ayırmıştır. Anayasamızda Türkiye Cumhuriyeti devletinin nitelikleri arasında insan haklarına saygılı devlet olduğu ifade edilmiştir. Ayrıca devletin temel amaç ve görevlerini gösteren anayasanın beşinci maddesinde, ‘Kişinin temel hak ve hürriyetlerini sosyal, hukuk devleti ve adalet ilkeleriyle bağdaşmayacak surette sınırlayan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmaya, insanın maddi ve manevi varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamaya çalışmak’ devletin temel görevleri arasında sayılmıştır. Anayasamızın 12 ila 74 maddeleri arasında ise kişilerin temel hak ve hürriyetleri güvence altına alınır. Anayasamızda tanınan temel hak ve hürriyetlerden herkesin tam ve eşit olarak yararlanabilmesi için insan haklarını koruma mekanizmaları oluşturulmuştur. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumunun insan haklarının korunması ve geliştirilmesine yönelik bilgilendirme ve eğitim faaliyetleriyle kamuoyunda bu konudaki duyarlılığı ve farkındalığı geliştirme çabalarının çok önemli olduğunu düşünüyorum ve bu çalışmaları takdir ediyorum. 

Valilik olarak insan haklarının korunması ve geliştirilmesi konusuna büyük önem vermekteyiz. Vatandaşlarımızın can ve mal güvenliğini sağlarken temel hak ve özgürlüklerini güven içerisinde kullanmalarına imkan tanıyacak ortamı oluşturmak için de çaba gösteriyoruz. Valiliğimizce oluşturulan İnsan Hakları Kurulları, toplumun ve kamu görevlilerinin haklar konusunda bilinçlenmesi için kentteki sivil toplum kuruluşları ve diğer paydaşlarla birlikte özveriyle çalışmalarını sürdürmeye devam etmektedir. İlimize teşrif ederek insan haklarının geniş toplum kesimlerine anlatılması ve bu konuda duyarlılık oluşmasına katkı sağlayacağına inandığım bu çalışmanın yapılmasını sağlayan başta kurum başkanımıza ve değerli üyelerine ve çalışanlarına çok çok teşekkür ediyorum. Toplantının başarılı ve verimli geçmesini temenni ediyor, siz kıymetli katılımcılara sevgi ve hürmetlerimi sunuyorum” dedi.

Ardından istişare bölümüne geçildi. Bu bölümde TİHEK Başkanı Kılıç ve kurul üyeleri Dilek Ertürk, Ünal Sade, Av. Zennur Ber ve Mehmet Emin Genç, katılımcıların görüş ve önerilerini dinleyerek iletilen soruları cevapladılar.