Isparta türkülerinin yanında bilinmeyen hazine var

Yusuf Yavuz'un Haberi

Modern yaşamın baskısıyla Anadolu kırsalında sıkışıp kalarak varlığını sürdürmeye çalışan halk müziği çalgıları ve sanatçılarla ilgili yaptığı derleme çalışmalarıyla önemli bir kültür hizmetini yerine getiren Antalyalı Müzik Öğretmeni Emre Dayıoğlu, ‘Kardeş Çalgılar’ adını verdiği yeni projesiyle klasik batı sazlarıyla halk çalgılarını buluşturuyor. Proje kapsamında senfoni ve opera sanatçılarıyla birlikte geleneksel halk çalgısı olan üçtellisiyle sütüdyoya giren Dayıoğlu, bir Isparta türküsü olan ‘Daşlı Tarla Ayrıklı’yı seslendirdi. Dayıoğlu, müziğin evrenselliği temelinde çalgıların da kardeş olduğunu anlatmak istediklerini belirterek, “Halkın dinlediği her müzik, halk müziğidir bana göre” diyor ve ekliyor: “İnsanlar ve kültürler arasındaki önyargıların müzik aracılığı ile giderilmesini istiyoruz.”

Antalya’nın Kaş ilçesinde bir lisede müzik öğretmeni olarak görev yapan Emre Dayıoğlu, Anadolu müziğini günümüze kadar taşıyan halk sanatçıları ve onların kullandığı geleneksel çalgıların kaybolup gitmemesi için dağ bayır, yayla sahil dolaşarak derleme çalışmaları yapıyor. Son 4 yılda 300’ü aşkın sanatçıyı kayıt altına alan Dayıoğlu, çeşitli konserler ve etkinliklerle halk sanatçılarının dinleyiciyle buluşmasına da aracılık ederek önemli bir kültür hizmetini yerine getiriyor.

ÜÇTELLİSİNİ ALIP, SENFONİ VE OPERA SANATÇILARIYLA STÜDYOYA GİRDİ
Müziğin evrenselliği gibi çalgıların da eşit ve evrensel olduğuna inanan Dayıoğlu’nun yeni projesi ise ‘Kardeş Çalgılar’. Uzun süredir hayata geçirmeye çalıştığı projesi için, geleneksel bir halk çalgısı olan üçtellisini alarak, Antayla Devlet Senfoni Orkestrası ve Devlet Opera ve Balesi sanatçılarıyla birlikte stüdyoya giren Dayıoğlu, Nida Tüfekçi’nin derlediği bir Isparta türküsü olan ‘Daşlı Tarla Ayrıklı’yı seslendirdi.

ÇELLO VE VİYOLAYLA DAŞLI TARLA AYRIKLI TÜRKÜSÜNÜ ÇALDILAR
Isparta halk müziği konusunda çalışmaları bulunan müzik öğretmeni Deniz Yıldız’ın düzenlemesini yaptığı türküde Dayıoğlu’na, kemanda Elvan Şekercioğlu ve Barış Öğüt, viyolada Sevinç Duran Yalaz, çelloda ise Çağla Katırcıoğlu Bilgin eşlik etti. Eğirdir Barla yöresine ait olan türkünün kaynak kişisi Yalçın Özsoy olduğunu belirten Dayıoğlu, 5 kişilik gönüllü bir ekiple seslendirdiği türkü için bir de video hazırladı.

DAYIOĞLU: ‘ÖNYARGILARI MÜZİK YOLUYLA GİDEREBİLİRİZ’
Projenin kendisini oldukça heyecanlandırdığını söyleyen Emre Dayıoğlu, halk çalgıları ve batı sazlarıyla seslendirdikleri türküye değişik tepkiler aldıklarını belirterek, “Bu gönüllü bir girişim. Ayda bir kayıt yapabilmeyi amaçlıyoruz. Çalgıların eşitliğini, eşit ölçüde değer görmesini vurgulamak istiyoruz. İnsanlar arasındaki önyargıların müzik yoluyla giderilebileceği inancıyla stüdyoya girdik” diye konuştu.

‘HALKIN DİNLEDİĞİ HER MÜZİK HALK MÜZİĞİDİR’
İnsanlar arasındaki diller farklı olsa da müziğin, notaların ve çalgıların evrensel olduğunu vurgulayan Dayıoğlu, geleneksel çalgılarla batı sazlarının uyum içinde bir araya gelebileceğine inanarak yola çıktıklarını söylüyor. Müziğin türlere ayrılarak sınıflandırılmasını doğru bulmadığını dile getiren Dayıoğlu, “Halkın dinlediği her müzik halk müziğidir bana göre. Bu Örneğin kuşlar göç ederek özgürce Ekvador'a gidebiliyor Ama biz Ekvador'a gidebilmek için uçak bileti ve vize almak zorundayız. Kendimize yapay sınırlar çizmişiz. Bu bizim ayıbımız” dedi.

ÇELLO SANATÇISI BİLGİN: ‘UZUN ZAMANDIR İSTEDİĞİM BİR ŞEYDİ BU’
Kardeş Çalgılar Projesinde yer alan sanatçılardan Çağla Katırcıoğlu Bilgin ise Dayıoğlu ile çalışmaktan mutlu olduğunu söyledi. Yapılan çalışmanın batıyla doğu müziğinin sentezi olarak adlandırılabileceğini dile getiren Bilgin, “Kendi kültürümüzü ve müziğimizi batı müziğiyle buluşturmak, uzun zamandır istediğim bir şeydi benim için. Kültürü ve alt yapıs olan bütün müzikler bizim için değerli” diye konuştu.

ARANJÖR DENİZ YILDIZ: ‘GELENEKSEL MÜZİĞİMİZDE ÇOK SESLİLİK VAR’
Kardeş Çalgılar Projesi kapsamında seslendirilen türkünün düzenlemesini yapan müzik öğretmeni Deniz Yıldız da geleneksel yapının korunmasına yönelik çalışmaları desteklemekle birlikte geleneksel müziğimize ilişkin çeşitli denemeler yapmanın, farklı müzikal lezzetler aramanın da yararlı olduğuna inandığını söylüyor. Projede yer alan Daşlı Tarla Ayrıklı türküsünün, ‘Isparta’dan Dört Türkü’ adını taşıyan çalışmasının içinde yer aldığını dile getiren Yıldız, “Geleneksel ezgilerin çok seslendirilmesine ilişkin çalışmalarımda geleneksel ezgiyi nirengi noktası olarak belirliyorum. Aslında geleneksel müziğimizin bazı çok sesli ögeleri barındırdığı görülmektedir. Bu tınıları da özümseyerek ezginin ele alınmasının daha iyi sonuçlar doğuracağını düşünüyorum. Bu ve benzer unsurların göz ardı edilerek yapılan çalışmalarda kendi özüne ağır bir ‘yabancılaşma’ hissi uyandırıyor. Bu durumun da bu tür çalışmaların önünü tıkaması, toplumun çok sesli müziğe karşı olumsuz bir yargı oluşturması gibi çeşitli sosyo-kültürel etkileri olduğunu söyleyebilirim” görüşünü dile getirdi.

‘KÜLTÜR, SANAT VE SPOR OLMADAN GERÇEK BİR KALKINMA OLMAZ’
Coğrafi konumunun da etkisiyle Isparta geleneksel müziğinin önemli bir kültürel çeşitliliğe sahip olduğunun altını çizen Yıldız, kent merkezi ve Yalvaç ilçesindeki kent kültürünün müziğe de yansıdığını dile getiriyor. Yöre müzik kültürüne ilişkin çeşitli çalışmaların yapıldığını ancak bu zengin potansiyelin tam olarak değerlendirilemediğini dile getiren Yıldız, “Şehrin birinci önceliğinin ekonomik kalkınmanın olduğunu söylemek yanlış olmaz. Kültür, sanat ve spor gibi alanlara ilişkin etkinliğin artırılmadan Isparta için gerçek bir ‘kalkınmadan’ söz edilemeyeceğini düşünüyorum. Isparta halk kültürü ve müziği ile ilgili yapılan çalışmaları tam manasıyla değerlendirebilmemiz için bu çalışmaların nicelik yönünden tatmin edici boyutlara ulaşması gerekiyor. Asıl meselenin Isparta'nın kültürel hayatının canlanması ve çeşitlenmesi olduğunu düşünüyorum. O zaman halk kültürü ve müziğindeki zenginlik daha da anlam ve süreklilik kazanacaktır” ifadelerini kullandı.

DİLLERDEKİ ISPARTA TÜRKÜLERİNİN YANINDA BİLİNMEYEN BİR HAZİNE VAR
Evlerinin Önü Mersin, Ardıçtandır Guyuların Govası ve Çayır Çimen Geze Geze gibi bilinen Isparta türkülerinin yanı sıra yörenin pek duyulmayan ancak oldukça değerli türküleri bulunduğunu söyleyen Yıldız, Baldıcanı Doğradım, Ben Havada Uçarıdım, Karşı Dağın Öte Yüzü, Şu Derenin Uzunu, Gatıranlar ve Daşlı Tarla Ayrıklı gibi türkülerin 2013 yılında Isparta Valiliği’nce yayınlanan aranjörlüğünü üstlendiği ‘Teke Folklorunda Isparta Türküleri’ adını taşıyan albümde yer bulduğunu dile getirdi.

İŞTE KARDEŞ ÇALGILAR’IN YORUMUYLA DAŞLI TARLA AYRIKLI: