Isparta Mimarlar Odası’nın 2023 Seçimlerinde Milletvekili Adaylarından Beklentileri ve Önerilerini tek tek açıkladı.
İşte Mimarların Talep ve Önerileri;
1- Mimarlık meslek yasası acilen çıkarılmalıdır.
2- Şantiye şefi kurum tarafından oluşturulan bir havuzdan atanmalıdır. Şantiyede tam zamanlı bulunmalıdır, kadrolu olmalıdır, hak ettiği ücreti almalıdır ve ücreti devlet tarafından ödenmelidir. Her şantiyede bir adet şantiye şefi sürekli bulunmalıdır.
3- Mimarlık, eğitiminde kontenjanlar çok fazla, verimli eğitim verilemiyor. Acilen kontenjanlar düşürülmeli, hatta bazı üniversitelerin mimarlık bölümleri kapatılmalıdır.
4- Uzaktan eğitimle mezun olmuş 22 yaşındaki bir yeni mezun mimar 100 katlı gökdelene ve bir havalimanı projesine imza atabilmektedir. Mezuniyet sonrası zorunlu staj ve sınav zorunluluğu olmalıdır (en az 1 yıl ve en az 10 yıllık aktif mesleki tecrübesi olan bir mimarın yanında).
5- Depremde yönetmeliklere uygun yapılan yapıların da yıkıldığı gözlemlenmiştir. Dolayısıyla yönetmelikler de acilen yeniden gözden geçirilmelidir.
6- Isparta zemin yapısı genel anlamda net olarak belirlenmeli ve teknik insanlarla paylaşılmalıdır. Sağlam zeminler tespit edilmeli ve yerleşimler bu alanlara kaydırılmalıdır.
7- Yükleniciler (müteahhitler) sadece mimar ve inşaat mühendisi olmalıdır.
8- Türkiye’de merkez ilçesinde riskli alan (kentsel dönüşüm alanı) belirlemeyen belki de tek il Isparta’dır. Riskli olan bölgelerin acilen riskli alan ilan edilmesi ve hızlıca tahliye edilmesi zaruridir.
9- Binaların risk tespiti maliklerin insiyatifine bırakılmamalıdır. İdareler tarafından resen ve cebren yapılmalıdır.
10- 2011 yılı sonrası yapılmış yapı denetimli binaları veya yeni yapılacak inşaatları konuşmak yerine tüm gücümüzle 2000 yılı öncesi yapı stokumuza odaklanmalı, 2000 yılı öncesi yapılmış binalar için adeta seferberlik ilan etmeliyiz. Yapı stoku ve envanteri sorgulanması ilk ve en acil gündemimiz olmalıdır.
11- Deprem afetinden ötürü direkt yıkma politikası üzerine gidiliyor. Kent belleği bilinci iyice kendini kaybedecek. Her bina yıkılmamalı, yıkılamaz. Ama her bina güçlendirilebilir. Korunması gerekli binaların tespiti ve işaretlenmesi için acilen bir komisyon kurulmalıdır. Üniversite hocalarının özellikle içerisinde olduğu, inşaat mühendisleri ve mimarlardan oluşan bir komisyon olmalıdır. Kent kimliği göz önünde bulundurularak bir deprem politikası hazırlanmalı. Yoksa Isparta kimliksiz bir şehir olacaktır.
12- Resmi depreme dayanıklılık sertifikası olmadan tapu satışı olmamalıdır.
13- Asansöre her yıl, arabalara 2 yılda bir denetim ve vize uygulanırken, asansörün içinde bulunduğu binaya periyodik denetim olmaması mantığa aykırıdır. Binalar da en fazla 5 yılda bir vizeye tabi tutulmalıdır. Böylelikle kolon kesilip kesilmediği, kaçak kat ilavesi vb. durumlar tespit edilebilir.
14- Nüfusunun %80’i deprem riski altında yaşayan ülkemizde en büyük beka sorunumuzun deprem felaketi olduğunu bir kez daha yaşayarak öğrenmiş olduk. Böyle bir gerçek karşısında 2023 yılında hala mimarlık bölümünün müfredatında zorunlu “deprem, depreme dayanıklı yapı tasarımı, deprem yönetmeliği, kentsel dönüşüm” derslerinin olmaması geleceğimiz açısından büyük bir zaaftır.
15- İnşaat ruhsatı ve iskan ruhsatı veren belediyelerin bir çoğunda mimar, inşaat mühendisi, jeoloji mühendisi ve jeofizik mühendisi bulunmamaktadır.
16- 2013 yılında Mimarlar Odası’nın elinden alından proje denetim yetkisi geri verilmelidir.
17- Ovalar, tarım alanları ve yeşil alanlar kesinlikle imara açılmamalıdır.
18- Yapılması planlanan imar revizyon planı bekletilmelidir. Güncellenecek olan depremsellik raporlarına göre belirlenmelidir.
19- Arsa sahibinin kat karşılığı oranları mevkisine göre devlet tarafından belirlenmelidir.
20- Gerekirse boş arsalara yapılacak yeni binalara ruhsat verilmesin, halk bir süre eski binaları dönüştürmeye veya güçlendirmeye yönlendirilsin.
21- Sürekli diğer mesleklerin yakarışlarını görüyoruz medyada. Özellikle özelde çalışan mimar ve mühendis arkadaşların sesini duyuracak vekiller istiyoruz. Mimar & mühendis asgari ücreti farklı olmasına rağmen, bırakın bu rakamı, genç meslektaşlarımızın çoğu 8500 lira ve altında maaşla çalışmak zorunda kalıyorlar ve iş bulabildikleri için kendilerini şanslı görüyorlar.
22- Kamuda çalışan mimar ve mühendisler eskiden hukukçu ve doktorlarla hemen hemen aynı maaşı alırlarken bugün aradaki makas meslektaşlarımızın aleyhine oldukça açılmıştır.
23- Eğirdir gölü yok oluyor, Ankara olarak çok ciddi ve gerçekçi tedbirler alınmalıdır acilen.
24- Susuzluk ve kuraklık depremden sonra en büyük sıkıntımız olacak. Bu yüzden yağmur suyu depolama alanları ile geri dönüşüm tam anlamıyla yapılmalı ve kanunla zorlanmalıdır.
25- Bakanlarımız çok düşük faizli kentsel dönüşüm kredilerini duyurdular. Fakat reelde bankalar bırakın kredi vermeyi böyle bir krediden haberleri bile yok. Vatandaş riskli evini dönüştürürken kullanabileceği çok düşük faizli krediye istediği bankadan çok rahatlıkla ulaşabilmelidir, bunun yolu açılmalıdır.
26- Kentsel dönüşüm kira yardımı 2000 liraya çıktı ama Isparta’da bu rakama kiralık ev yok. Depremle mücadele etmek istiyorsak teşvikler enflasyona paralel artmalıdır.
27- Isparta ilinde kentsel dönüşüm çalışmaları şehircilik açısından oldukça olumsuz bir rotada ilerlemektedir. Her mahallede ve her adada tek tek yerinde kentsel dönüşüm ilerde o mahallede yapılması düşünülecek alan bazlı çalışmayı kitleyecektir. Aynı şekilde bugün bile trafiği kaldıramayan dar yollarımız bu yeni ruhsat verilen binalar nedeniyle genişleme imkanını 50 yıl ötelemiş duruma düşmektedir. Bu nedenle tümden gelim tekniğiyle tüm il veya ilçe merkezleri bütüncül olarak ve gelecek 50 yılını da düşünerek tasarlanmalıdır.
28- Betonarme yapılar geri dönüşümü olmayan ve 50 yıl ömrü olan yapılardır. Deprem politikasında binaları yıkıp tekrar betonarme yapılaşma ciddi bir doğa ve hava kirliliği demektir. Bu nedenle, yapılaşma politikamızı devlet desteğiyle sürdürülebilir ve tekrar kullanılabilen ahşap, çelik, prefabrik, taş, kerpiç malzeme olarak dönüştürmeye çalışmalıyız. Yönetmelikler de bu yapım tekniklerine uygun olarak revize edilmelidir.
29- İlgili Bakanlıklar yaklaşık 700bin teknik insanı temsil eden TMMOB ile masaya oturmalı ve ortak karar almalıdırlar.
30- Yeni seçilecek TBMM artık teknik konuları siyaset dahil her şeyin üstünde görmelidir. Siyaset teknik konulara asla müdahale etmemelidir.
31- Türk halkına uygun rakamlara barınma hakkını verebilmek için yabancılara arsa, konut satışı ve kiralanması acilen durdurulmalıdır. Milletvekili adaylarımıza ilettiğimiz yukarıdaki mesleki ve sektörel sorunlarımızı, çözüm önerilerimizi, taleplerimizi yazılı olarak teslim ediyoruz ve bu maddelerin çözümü için kendilerinden söz alıyoruz. Yarın ilimizi temsilen milletvekili olarak seçilip TBMM’ye gittiklerinde (belki Bakan olduklarında), bu sözlerinin ve taleplerimizin takipçisi olacağımızı da beyan ediyoruz.”
