Kirada Üst Sınır Belli Oldu... Adalet Bakanı Açıkladı; 1 Yıl Geçerli Olacak

Yüzde 25'le sınırlandıran ve süresi 1 Temmuz 2023'te dolacak düzenlemeyle ilgili açıklama yaptı.

Kirada yüzde 25 artış sınırı uygulamasının süresinin uzatılması hükümetin gündemindeydi. Kira artışları konusunda yapılacak yasal düzenlemeyle "hapis, adli para ya da para cezası" olmak üzere alternatifler düşünülüyordu.

Son dakika haberine göre kira artışı üst sınırı yüzde 25 olarak belirlendi.

Adalet Bakanı Tunç gelişmeyi canlı yayında duyurdu. Kira artışında üst sınır olarak yüzde 25 belirlendi. Tunç düzenlemenin 2 Temmuz 2023 itibarıyla 1 yıl geçerli olacağını söyledi.

2022 HAZİRAN'DA 

KABUL EDİLMİŞTİ

TBMM Genel Kurulu'nda konut kira artışlarının bir önceki kira yılına ait bedelin yüzde 25'ini geçmemesine ilişkin düzenleme 2022 Haziran ayında kabul edilmişti. Düzenlemeyle birlikte kira bedeline ilişkin anlaşmaların, bir önceki kira yılına ait kira bedelinin yüzde 25'ini geçmeyeceğine karar verilmişti.

Yeni düzenlemeye göre kira artışında üst sınır olan yüzde 25 sınırı 1 yıl daha geçerli olacak.

5 SORUDA YENİ KİRA DÖNEMİ

1. YENİ ZAM SINIRI DÖNEMİ NE ZAMAN

BAŞLAYACAK, NASIL UYGULANACAK?

Kiraya zam TÜİK’in açıkladığı 12 aylık TÜFE ortalamasına göre yapılıyordu. Örneğin son açıklanan oran yüzde 63.72 oldu. Ancak geçen yıl yapılan düzenleme ile tavan zam oran belirlendi ve “11 Haziran 2022 ile 1 Temmuz 2023 tarihleri arasında (1 Temmuz dahil) yenilenen sözleşmelerde, kiracıya yüzde 25’in üzerinde zam yapılamayacak” denildi. Adalet Bakanı Tunç'un açıklamasıyla süre 1 yıl uzadı. Bu durumda temmuz ve sonrasındaki aylarda sözleşme yenileme döneminde konut kirasında yıllık artış yüzde 25 olacak. (Farklı bir oran belirlenmezse) Yani son enflasyon rakamlarını baz aldığımızda 3 bin lira olan kira 4 bin 912 bin liraya çıkacakken, sınırlama ile 3 bin 750 lira olabilecek.

2. EV SAHİBİ ARA 

ZAM İSTEYEBİLİR Mİ?

Kira sınırından sonra kimi ev sahipleri yüzde 25’i yeterli bulmadığı için ara zam istemeye başladı. Kiracısı ile yeni rakam için uzlaşanlar da ‘ilk 6 ay için bu rakam’ pazarlığına girdi. Ancak kirada ara zam istenilmesi yasal değil. Kiraya zam yılda bir kez ve sözleşme yenileme döneminde yapılır.

3. 5 YILI DOLDURAN KİRACILAR

İÇİN SÜREÇ NASIL İLERLEYECEK?

Mevcut sistemde ev sahibi 5 yılı dolduran kiracısı için kira tespit davası açabiliyor. Bu yolla ‘kira bedeli düşük kaldı, mahkemece yeniden belirlensin’ diyor. Hukukçular uzun süren dava süreçleri nedeniyle taraflara uzlaşmasını tavsiye etse de mümkün olmuyor. Çünkü eski kira ile talep edilen rakam arasında makas ciddi oranda açıldı. Kiracının 5 bin lira, ev sahibinin 10 bin kira dediği yerde 7-8 bin liradan el sıkışılıyordu. Şimdi 5 bin kira ödenen evde ev sahibi 30-40 bin lira istediği için orta yol bulunamıyor. Peki bu durumdaki kiracı ne yapacak? Eğer bir uzlaşma yoksa ve dava açıldıysa kiracı yasal oranda zam yaparak devam edebilir. Ta ki mahkeme sonuçlanana kadar. Dava sonucunda kiracının yeni kira bedelinden ödeme yapması, eğer karar verildiyse geçmiş dönem zam farkını da ödemesi gerekir.

4. ZAM ORANINI BEĞENMEYEN 

TAHLİYE İSTEYEBİLİR Mİ?

Kira piyasasında son yıllarda yaşanan en büyük sorun haksız tahliyeler. Ev sahibi evi daha yüksek fiyatla başkasına kiralamak için türlü bahanelerle ‘Evimden çık’ diyor. Ancak daha yüksek kira için hiçbir kiracı tahliye edilemez. Ancak ev sahibi kendisinin ya da bakmakla yükümlü olduğu birinin ihtiyacı varsa, ihtiyaç nedeniyle tahliye isteyebilir. Böyle bir durumda da evi üç yıl başkasına kiralayamaz, kiralarsa eski kiracısına tazminat öder. Bir de 10 yıl sözleşme uzama süresi dolan kiracılar için gerekçe göstermeden tahliye istenebilir.

5. EV SATILIRSA 

KİRACI NE YAPACAK?

Eski kiracısı olan ve istediği orandan zam yapamayan kimi ev sahipleri mülklerini satma yolunu seçiyor. Evi yeni alan kişi de rakamı düşük bulduğu için eski kiracıyı çıkarıp, yeni rakamla yeni kiracı bulmak istiyor. Ancak kişinin kiracılı bir ev alması her şartta kiracıyı tahliye etme hakkı vermez. Yeni malikin kendisinin veya ailesinin taşınmaza ihtiyacı olduğunu ispat etmesi gerekiyor. Eğer yeni malik kiracıyı haksız yere tahliye ederse üçüncü kişilere üç süre ile kiraya vermesi yasak.

Ayrıca evin satılması durumunda kiracının yeni Ev Sahibi ile ayrıca bir Sözleşme yapması da zorunlu değil. Kiracı yasal oranda zam yapıp yeni ev sahibine düzenli kira ödediğinde sorumluluğunu yerine getirmiş olur.