PROJE SİMSARLARINA DİKKAT!

Kıvılcım Danışmanlık ve Proje Tasarım Merkezi Genel Müdürü Ömer Çatal, katıldığı Birebir Programında birçok vatandaşın merak ettiği, proje karşılığında verilen hibe destekleri konusunda kafalardaki soru işaretlerini açıklamaya çalıştı. Türkiye’de iyi bir fikri olanın desteklendiğini vurgulayan Çatal, Isparta’nın bu konuda biraz daha iyi durumda olduğunu söyledi. Çatal, her proje döneminde ortaya çıkan proje simsarlarına karşı da vatandaşları uyardı.
BU İŞTEN PARA KAZANMAK İSTEYENLER OLUYOR
İlk olarak Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın Genç Çiftçilere yönelik başlattığı 30 bin lira hibe destek programı hakkında bilgi veren Çatal, şunları söyledi: “Çiftçilik yapan bir kişinin desteği alması ve hayvanlarını yetiştirmesi normal bir şey. Ama Tarım Bakanlığı’nın açıklamalarına baktığımızda dışarıda okumuş, ziraat bitirip de mecbur masa başı çalışanları biraz daha kendi mesleğine yöneltmek amaç burada. Herkes mesleğinin başına dönsün. Bitirdiğiniz tüm kurslar, cv, projenizin konusunu vs belgeleri online ortamda sisteme giriyorsunuz. Her hibe döneminde olduğu gibi bu dönemde de çiftçilerimizi mağdur etmek için, bu işten para kazanmak isteyenler oluyor. Biz sizin adınıza bunu yaparız 30 bin lira hibe çıkartırız bize 10 bin lira ver diyenler oluyor. Çiftçi temiz insanlar, herkese güvenen insanlar. Gidiyorlar böyle bir destek çıktığında simsarlar dolaşmaya çıkıyorlar. Büyük paralar istiyorlar bize geliyorlar üzülüyoruz. Bize geldiklerinde yarım saat 1 saatlik iş. Bu hibe desteği için ne kadar yardım gerekiyorsa bize ulaşabilirler.
BAŞVURUDAN ÖNCE BİRAZ PİYASA ARAŞTIRMASI YAPILMASI GEREKİYOR
Destek verilecek proje konusu; hayvansal üretimse, yöresel tarım ürünleriyle bunları seçiyoruz. Çiftçi kayıt sistemine üye iseniz seçiyorsunuz değilseniz üyeliğinizi buradan başlatabiliyorsunuz. Daha sonra da gider kalemlerinizi yazıyorsunuz. Burada neler alacağınız konusunda piyasa araştırması yapmanız gerekiyor. Hayvancılığı seçtiyseniz kendisi belirlediği fiyatları veriyor.
SON GÜNÜ BEKLEMESİNLER
Tavsiye edilen projelerden en az 40 kovana arıcılık diyor. Sınırları var. Siz 10 kovan arı yapacağım diyemiyorsunuz. En az 400 adet serbest sistem kaz, ördek yetiştiriciliği diyor. İpekböceği yetiştiriciliği var. Başvuru tarihi 12 Mayıs’ta bitiyor. Son günü beklemek lazım. Sistemde tıkanıklık olabilir. Gerekli çalışmaları yaptılarsa 2 gün içinde başvurularını yapsınlar. Değerlendirmede öncelikle bölgeye katkısına bakılacak. Zaten tavsiye edilen projelere baktığınızda bölgeye katkısı olanlar verilmiş. İkincisi bu işi yapacak kişi bunu yapabilecek özelliklere ve teknik bilgiye sahip mi? Üçüncüsü gerçekten bu alanda konuyla ilgili bilgi tecrübesi var mı? Eğitim durumu yeterli mi?
BELLİ KRİTERLER VAR
Değerlendirme aşamasında birçok kriterlerden birisi de bu işi yürütülebilecek, proje dilinde söylenen sürdürülebilirliğini sağlayacak kişilere verilir. Askere gidecek, bu hayvanı nereye bırakacak. Biraz daha gençleri teşvik edelim ama bazı kriterleri dikkate alırken de öncelik askerliğini bitirmiş, düzenini oturtmuş kişiler daha doğru olur gibi bir düşünce var.
HER TÜRLÜ DESTEĞE AÇIĞIM
Projeyi kaydettikten sonra istediğiniz zaman güncelleyebilirsiniz. Kafasına takılan bir sorusu olan, sistemde ne yapacağını bilmeyenlere Tuhafiyeciler Sitesi 4.katındaki ofisimizde ücretsiz hizmet veriyoruz. Telefonla da uğraşabilir. Uzaktan bağlantı sistemiyle arkadaşlarımız yardımcı olur. Bölgeye ne kadar proje kazandırırsak ben bunu kendime sosyal sorumluluk projesi olarak düşünüyorum. Kıvılcım Danışmanlık olarak her türlü desteğe açığım.
HAYVANLARI GENÇ ÇİFTÇİ DESTEĞİNDEN ALIP BESİHANEYİ TKDK ARACILIĞIYLA YAPABİLİR
TKDK destekleri her geçen yıl artarak devam ediyor. Bu desteklerden yararlanmak isteyenler online ortam üzerinden başvuru yapabiliyorlar. Hayvancılık desteği, güneş enerjisi, seracılık gibi destekler var.  Örneğin hayvanlarını bir çiftçimiz genç çiftçi desteğinden aldı ama besihanesini TKDK destekleriyle yapabilir. Yüzde 50 oranında hibe desteği bu anlamda var. Hayatımız artık proje oldu. Projemiz olmadan hiçbir kurumdan destek alamayız. Ben hayvanı buradan aldınız bakacak yeriniz yok. Gidecekseniz TKDK’ya başvuracaksınız. Şart nedir? Kırsal alandaki yerler için destek alabiliyorsunuz. Burada da nüfusun 20 bin altında olan yerlere destek veriliyor. Buralardaki desteklere herkes başvurabilir.”
BU DÖNEM MÜTHİŞ BAŞVURU OLDU
Öte yandan Türkiye’deki desteklerin sınırı olmadığını vurgulayan Ömer Çatal, Tarımsal Kalkınma Destekleme Kurumu(TKDK) desteklerinin de önemli olduğuna işaret etti. önceden en çok ve en kolay verilen desteklerden birisinin TKDK olduğunu kaydeden Çatal, bilinçlenmeyle birlikte bu alanda da proje patlaması yaşandığını söyledi. Çatal, sözlerini şöyle sürdürdü: “İlk başta 2009 yılında burada açıldığı zaman istenilen evraklar, proje mantığının olmayışı ve bazı nedenlerden dolayı toplumdaki olumsuz görüş vatandaşımızın gözünü biraz korkuttu. Ama kurumumuzun başındaki bugüne kadar gelen tüm koordinatörler bu sorunları ortadan kaldırmak için çalışmalar yaptı. Şimdi baktığımızda yol üzerlerinde bir TKDK tabelasını altında bunun şu kadar miktarı hibe olarak karşılanmıştır ibaresini görenler bu dönem müthiş başvuru yaptı. Bu yüzden performans kriterleri ortaya çıktı. bu zamana kadar eksiksiz evrakı olan başvuruların projeleri geçiyordu. Bu dönem müthiş bir başvuru oldu. Örneğin kırsal alanda apart otel yapıyorlar. Cebinizden cüzi rakam çıkarak müthiş bir yatırım yapabiliyorsunuz.
ARTIK HER PROJEYE DESTEK VERİLMİYOR
Ama bu dönem projesi olana destek verilmiyor iyi projesi olana destek veriliyor. Böyle olunca insanlar yatırım yapıyor. Bizim yaptığımız her yatırımda insanlar 15-20 kişiye istihdam sağlıyor. Otel yapacaksanız malzeme alacaksınız. Personel çalıştıracaksınız. Bunların etkisinin görülmeye başlandı. Benim aldığım rakamlara göre Burdur’da 180-190 başvuru var.
BİR ÇOK ALANDA TKDK DESTEĞİ VAR
Ülkenin ekonomik yapısının değişimi veya hedeflerini verilen desteklerden anlıyorsunuz. Diyor ki; artı puan almak istiyorsanız güneş enerjisi koyun diyor. Isparta’da yaptığımız örneklerden en çok hoşumuza gidenlerden birisi Uluborlu’da bir soğuk hava deposu üzerine güneş enerjisi koyduk. Buradan soğuk havanın tüm ihtiyacını karşılayacak. Elektrik masrafı olmayacak. Bu yatırımcımız cebinden elektrik parası çıkmadan yatırımını yapıyor. Bu kaynakların kullanımını devlet destekliyor. Güneş enerjisi, alternatif enerji kaynakları kullanımı varsa devlet hepsini destekliyor. Kırsal alanda yaşıyorsanız ve bir fikriniz varsa bir kurum mutlaka destek veriyor.
ISPARTA ŞANSLI BİR İL
Isparta olarak şu konuda çok şanslıyız. Kurumların başında çalışanlar Isparta’ya ne kazandırabiliriz mantığıyla çalışan , yatırımcıya destek olan kişiler. Doç. Dr. Süleyman Gülcü hocam bu konunun akademisyeni. Kendisi kurumun başına geçince teşvik amaçlı eğitim ve seminerler düzenliyorlar. Bunun da etkisi bölgedeki teşvik açısından çok önemli oldu. Valimiz ve belediye başkanımız da bunun arkasında. Böyle olunca kuruma gidip yol yordamı öğrenmek lazım. Bu kadar desteğin olduğu bir il sanmıyorum. Biz Antalya’da da iş yapıyoruz. Başka illerde randevu sistemiyle bile görüşemiyorsunuz. Bugün Isparta’da hangi kuruma giderseniz oradaki arkadaşlar yapmamaları gerektiği halde sizin evraklarınızı bile düzenliyor.”
BİR İŞ KURACAKSANIZ KESİNLİKLE KOSGEB’İN KAPISINDAN GEÇMEMİZ LAZIM
Son olarak KOSGEB desteklerine değinen Çatal, şunları söyledi: “KOSGEB, tarım, hayvancılık, eğitim ve sağlık faaliyetleri dışındaki hemen hemen tüm alanlara destek veren bir kurum. 40 milyon TL’den mali bilançosu ve 250’den aşağı olan her işletme KOBİ sınıfına giriyor. KOSGEB’in en popüler desteklerinden birisi girişimcilik destekleri. KOSGEB Müdürümüzün açıklamasına göre Türkiye genelinde 2015 yılında 400 bin kişiye girişimcilik eğitimi verilmiş. Bunlardan 26 bin 500’ü işletmesini açmış. Ortalamaya baktığımızda yüzde 5 civarında. Neden böyle? KOSGEB mi desteği az veriyor? Bunu sorguladığımızda Isparta’da durum daha iyi. Isparta’da ortalam yüzde 10-11 civarında. Ben kendi çapımda duruma çözüm üretebilmek için kendim eğitim vermeye başladım. Geçen yıl 600-700 kişiye eğitim verdim. Bu eğitimlerden sonra insanlara ne kadar faydalı olduğu görüldü. KOSGEB insanların işini zorlaştırmak için yok orada. Isparta’da KOSGEB, herkese destek vermek için kapıları açık olan bir kurumumuz. Ben bir iş kuracaksanız kesinlikle KOSGEB’in kapısından geçmemiz lazım.
BELGESİ OLMAYANA DESTEK VERİLMİYOR
Eğitime iş yeri açmadan katılma zorunluluğu var. Belgesi olmayana destek verilmiyor. Sistemin başı eğitimle başlıyor. O sertifikanın bir kullanım süresi yok. İşyeri açtıktan sonra o belgesini kullanıyor. Projesini kurula sunuyor ve oradan onay alıyor.
EĞER ÜNİVERSİTE MEZUNUNU ÇALIŞTIRACAKSINIZ MAAŞININ YÜZDE 60’INI KOSGEB VERİYOR
Ayrıca genel destek programı var. Buna internet ortamında bir tıkla başvuru yapılabiliyor. 15 farklı başlık var. Siz KOBİ iseniz yurtdışı gezisi, tanıtım desteği var. yurtdışına gittiniz 2 bin lira harcadınız bunun 1200 TL’sini KOSGEB veriyor. Yapmanız gereken tek şey başvuru yapıp dekontunu götürmeniz. Danışmanlık, eğitim, nitelikli destekleri var. Eğer üniversite mezununu çalıştıracaksınız maaşının yüzde 60’ını KOSGEB veriyor. Enerji verimliliği, eğitim, tasarım, mülkiyet hakları destekleri de veriliyor. TSE’den belge alacaksınız buna da destek veriyor. Test analiz, kalibrasyon desteği ve lojistik desteği gibi birçok destekler var. Her şeye destek verilen bir ortamda bir işletmenin başarısız olma ihtimali yok.
ISPARTA’DA BİRLİKTE İŞ YAPMAK KÜLTÜRÜ YOK
Isparta’da işbirliği güç birliği desteklerini göremiyoruz. Isparta’da işbirliği ile iş yapma kültürü olmadığından müthiş desteklerden yararlanamıyoruz. “