Avrupa Birliği (AB)- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ‘Kayıtlı İstihdamın Teşviki- II Hibe Programı’ kapsamında SDÜ ilâ Isparta Ticaret ve Sanayi Odası (ITSO) ortaklığında hayata geçirilen ‘İş Dünyası Kayıtsız Kalmıyor Projesi’, ‘Toplumsal Katkı Ödülü’ne aday gösterilecek.
-Final: I. Uluslararası Çalıştay
SDÜ Rektörü Prof. Dr. İlker Hüseyin Çarıkçı: “-Üniversite, iş dünyası ve STK’ların ortak yaptığı en güzel eserlerden biri oldu. Bu açıdan Türkiye’ye ilham kaynağı ve rol model teşkil etmiştir. Toplumsal Katkı Ödülü’ne aday göstereceğiz.” MAKÜ Rektörü, Proje Koordinatörü Prof. Dr. Adem Korkmaz: “- Hükümetimiz, Bakanlığımız ve karar alıcı kurumlara politika belirlenmesi için doküman sunacağız. Ülkemizin sosyal problemi olan kayıt dışı ekonomi ve istihdam alanında davranış değişikliği oluşturduk.” Kayıt Dışı İstihdamla Mücadele Daire Başkanı Yakup Süngü: “-Bir zihniyet dönüşümü yaşıyoruz. SGK 12 farklı teşvik veriyor. Son 10 yılda 2 milyon 273 bin çalışan ve 180 bin işyeri kayıt altına alındı. Önce eğitim ve rehberlik hizmeti veriyoruz. Daha iyi eğitim, sağlık sunumu, emeklilik hizmetleri için kayıt dışı ile topyekûn mücadele ediyoruz.”
-3 gün sürecek Uluslararası Çalıştay Başladı
Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) ilâ Isparta Ticaret ve Sanayi Odası (ITSO) işbirliğinde düzenlenen ‘Kayıt Dışı Ekonomi İle Mücadele’ Programı’nın finali başladı: I. Uluslararası Çalıştay. Avrupa Birliği (AB)- Türkiye Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ‘Kayıtlı İstihdamın Teşviki- II Hibe Programı’ kapsamında hayata geçirilen projenin Uluslararası Çalıştay etabı 3 gün devam edecek.
-Toplumsal Katkı Ödülü’ne Aday Eser
Ortalama 1 yıldır devam eden proje, Toplumsal Katkı Ödülü’ne de aday gösterilecek. Türkiye’nin en büyük sorunlarından biri olan kayıt dışı ekonomi/ istihdamında anlayış değişikliği ve davranış geliştirmeyi hedefleyen proje daha şimdiden meyvelerini vermeye başladı. Zira üniversite, iş dünyası, kamu ve sivil toplum kuruluşları arasında ahenkli bir çalışma zinciri oluşturuldu.
-Prof. Dr. Korkmaz: Politika dokûmanı hazırlanacak
İş Dünyası Kayıtsız Kalmıyor Proje Koordinatörü ve Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi (MAKÜ) Rektörü Prof. Dr. Adem Korkmaz, 11 Ağustos Cuma günü saat 10: 00’da Barida Hotel’s’te başlayan I. Uluslararası Çalıştay’ın açılış konuşmasını yaptı. Prof. Dr. Adem Korkmaz, Türkiye’nin en büyük sorunlarından biri olan kayıt dışı ekonomi ve istihdamla mücadele açısından davranış geliştirmeyi hedeflediklerini ifade etti. Türkiye’de refah seviyesinin artırılması için kayıt dışı ekonomi/ istihdam oranlarının en düşük seviyeye çekilmesi gerektiğini anlatan Prof. Dr. Korkmaz şöyle dedi:
“Denetim ve ceza sistemi bu derin problemin çözümü noktasında yetersiz kalmaktadır. Daha derin, geniş perspektiflerle harekete geçilmesi gerekiyordu. Bir davranış geliştirmek elzemdi. Güzel bir Türk Atasözü var; ‘sivrisinekle mücadele yerine bataklığı kurut’
Ne yazık ki Türkiye’nin bir gerçeği var: Genellikle sorunu son çıktığı noktada çözmeye çalışıyoruz. Kayıt dışı istihdam ve ekonomide biz başka şekilde çalışalım istedik.
Son 10 yıldır Türkiye’de çok güzel gelişmeler var. Özellikle Sosyal Güvenlik’te yeni perspektif, eğitim, davranış değiştirmeyi esas alan yaklaşım evrilmeleri var. Bu güzel bir gelişme.
Biz de tam olarak bunu yaptık. 1 yıldır süren proje kapsamında 32 haftalık TV programları yaptık. Seminerler düzenlendi. Süleyman Demirel Organize Sanayi Bölgesi’nde eğitimler verildi. Ortak akıl toplantıları yapıldı. Bilinç geliştirildi. 2 ulusal düzeyde çalışma gerçekleştirildi. Bugün büyük finali yapıyoruz. I. Uluslararası Çalıştay düzenliyoruz. Tüm 1 yıllık çalışmalar Hükümetimize, Bakanlığımıza, karar alıcılara politika dokûmanı olarak sunacağız.”
-Daha güçlü ve sağlıklı ekonomi için kayıt şarttır
Isparta Ticaret ve Sanayi Odası (ITSO) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Metin Çelik de kayıtlı istihdam ve ekonominin değerini çok iyi bildiklerini söyledi. Bunun için projenin ortaklarından biri olduklarını kaydeden Çelik, özetle şöyle dedi:
“Türkiye ve özel ölçekte Isparta ekonomisinin daha güçlü ve sağlıklı bir yapı haline gelmesi için kayıt şarttır. Kayıt dışı ekonomi ve istihdamın bilimsel akıl ile çözüme ulaşmasını hedefliyoruz.
İş Dünyası Kayıtsız Kalmıyor Projesi, vergi sistemi, istihdam, makroekonomi, sosyo- kültürel çıktılar açısından Türkiye’de tek örneği olabilecek niteliktedir. Türkiye’de; Isparta’da refah seviyesinin yükseltilmesine katkı sağlayacaktır. Biz kayıt dışı ekonomi/ istihdam ile mücadelemizi her ortamda sürdürmeye devam edeceğiz.”
-Argümanlardan biri de Teşvik Sistemi
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) İl Müdürü Hüseyin İnceçam ise kayıt dışı istihdamla mücadelede en önemli enstrümanlardan birinin de Teşvik Sistemi olduğunu söyledi. SGK’da eğitim çalışmalarına, teknolojik yapı değişikliğine önemli yatırımlar yapıldığını ifade eden İnceçam, “Denetim Sistemi’ni daha çok Rehberlik Servisi’ne dönüştürdük. Önce ceza yazan değil rehberlik yapan bir anlayışa sahibiz” dedi.
-İlham verecek şekilde model oldu
Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) Rektörü Prof. Dr. İlker Hüseyin Çarıkçı da projenin nitelikli istihdam boyutunun yanı sıra toplumsal katkı yönüne vurgu yaptı. Üniversite, iş dünyası, kamu ve sivil toplum kuruluşlarının etkin, verimli katılımlı ile çok güzel bir eser ortaya çıktığını kaydeden Prof. Dr. İlker Hüseyin Çarıkçı şöyle dedi:
“Çok başarılı bir model oldu. İlham verecek düzeyde örnekler içeriyor. Isparta bu açıdan örnek bir şehirdir. Hepimiz çok kaliteli bir iş çıkardık. Toplumsal Katkı Ödülü’ne aday gösterilecek bir proje yaptık.
SDÜ, mülteci akademisyenler konusunda yaptığı örnek çalışmaya bir yenisini daha ekliyor. Yine Kalkınma Bakanlığı ile gerçekleştirdiğimiz güzel bir çalışma var.
SDÜ Rektörü olarak buradan daha nice güzel çalışmaları hayata geçireceğimizi buradan taahhüt ediyorum.”
-Sanayi ve hizmet sektöründe yüzde 20 kayıt dışı istihdam var
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Kayıt Dışı İstihdamla Mücadele Daire Başkanı Yakup Süngü de İş Dünyası Kayıtsız Kalmıyor Sonuç Raporu’ndan ve I. Uluslararası Çalıştay çıktılarından faydalanacaklarını söyledi.
Tarım, sanayi, hizmet sektörü ile küçük işletmelerde, özellikle gençler ve emeklilerin kayıt dışı çalışma sorunu bulunduğunu kaydeden Süngü, ana hatları ile şu sunumu yaptı:
“Kayıt dışı Devlet’in sorunudur. Vergi kaybından ahlaki dejenerasyona, haksız rekabetten kul hakkına kadar çok ciddi sorunlara yol açıyor.
Türkiye’de 15 milyon çalışan var. Kayıt dışı çalışan sayısı çok yüksek oranda idi. Son 10 yıldır etkin şekilde programlar geliştirildi. 2 milyon 283 bin kişi tescil edildi. Ayrıca 180 bin işyeri kayıt altına alındı.
Sanayi ve hizmette yüzde 20 bandında kayıt dışı istihdam var. Kadınlarda kayıt dışı istihdam erkeklere kıyasla daha yüksek. Çözümü için politikalar üretmeye devam ediyoruz.
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) kayıt dışı istihdamla mücadele etmek için geliştirdiği 12 farklı Teşvik Sistemi var. En son 687’yi çıkardık. 2017 sonuna kadar devam edecek. 2008 yılından bu yana da yapısal dönüşümler gerçekleştiriyoruz.
Örneğin denetmen sayısını 1.800’den 5.000’e çıkardık. ALO 170 Sosyal Güvenlik Hattı kurduk. Cezaların caydırıcı olmasını sağladık.
Ulusal İstihdam Stratejisi uyguluyoruz. İnşaat, tarım, tekstil, hazır giyim alanlarında özgün çalışmalar yapıyoruz.
Isparta’da kayıt dışı istihdam oranı, Türkiye ortalamasına yakın bir değerde. Kayıt dışı istihdamı önlemek için eğitim ve rehberlik faaliyetlerine hızlı bir şekilde devam ediyoruz. Etik değerler ve inanç bağlamında da vurgular gerçekleştiriyoruz. Örneğin Diyanet kanalı ile kayıt dışı istihdamın kul hakkı olduğu mesajlarını iletiyoruz.”
-Uluslararası uzmanların düşünce ve önerileri
Konuşmaların ardından I. Uluslararası Çalıştayı Paneli’ne geçildi. ‘Türkiye’de ve Dünyada Kayıt Dışı İstihdamla Mücadelede Uygulanan Politika Araçları Üzerine Değerlendirmeler ve Öneriler’ başlıklı ilk paneli Pamukkale Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oğuz Karadeniz yönetti.
I.Uluslararası Çalıştay’a Polonya’dan katılan OECD Daimi Temsilcisi Büyükelçi, Prof. Dr. Aleksander Surdej, kayıt dışı ekonomi ile mücadele için bilimin daha çok çalışması gerektiğini söyledi. Ekonomisi sağlam, güven veren, etkili bir Devlet için kayıt dışının düşük seviyede olması gerektiğini savunan Prof. Dr. Surdej, şöyle dedi:
“Kayıt dışı ile mücadelede ülkeler kendi özel koşullarına göre bir politika geliştiriyor. Bunun evrensel boyutunun da olması gerektiğini düşünüyorum. Bilim insanları bu alanda çok çalışmalı. Etkili düzenlemeler getirilmeli. Politikalar üretilmeli.
Sıfır kayıt dışı ekonomi/ istihdam hedefe gerçekçi değil. Ulaşılabilir de değil. Ama en alt seviyeye çekmek için çaba gösterilmelidir. Toplumların refahı, huzuru ve barışı için kayıt dışı ile mücadele edilmelidir.”
SDÜ ve ITSO işbirliği ile düzenlenen Avrupa Birliği ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından desteklenen projenin I. Uluslararası Çalıştay etabı 12 Ağustos Cumartesi ve 13 Ağustos Pazar günü de farklı başlıklı oturumları ile devam edecek.