Yüzyılın Felâket Yıkımının Üzerinden;
22 Yıl Geçti
Bugün 17 Ağustos… Türkiye üzerinde yarattığı travma izleri hâlâ devam eden binlerce kişinin öldüğü, binlerce kişinin de yaralandığı depremin 22. Yıldönümü.
17 AĞUSTOS 1999’DA NE OLDU?
17 Ağustos 1999 yılında merkez üssü Gölcük olan ve saat 03.02’de meydana gelen 7,4 şiddetindeki deprem binlerce insanın ölümüne ve yaralanmasına, milyarlarca liralık mal kaybına neden oldu. Gölcük depreminin en doğusundan en batısına, en kuzeyinden en güneyine kadar Türkiye'de yaşayan her aileyi bir ölçüde etkiledi. Gölcük depremindeki yapı üretim sürecindeki eksiklikler, mevcut yapıların durumu ve Türkiye'de kentleşme ile ilgili politikaları, afete hazırlık konusu ve ilgili mevzuatlar olmak üzere geniş bir yelpazede ortaya çıkan yetersizlikler ve hataların gözler önüne serildi.
BU BÜYÜK FELAYET
ASLA UNUTULMAMALI
Deprem gerçeği ile yüzleşme açısından da bir milat olan büyük felâket unutulmamalı. Isparta, Deprem Atlası’nda Çekinceli Coğrafya olarak geçiyor. Isparta’da beklenen deprem yıkım gücü Richter Ölçeği’ne göre 9. Yapı güvenliği şart. 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanun harfiyen uygulanmalı. Genel İmar Revizyonu yapılmalı. Eski kent stoku yenilenmeli
TÜRKİYE VE ISPARTA’DAKİ
DEPREM GERÇEĞİ
Deprem açısından birinci derece Risk Kuşağı’nda yer alan Isparta için yeni bir sınıflama oluşturuldu. İl İl İlçe İlçe Deprem Belgeseli’ başlıklı bilimsel çalışma, Isparta’da beklenen deprem yıkım gücünün 9 olacağı tezini ortaya koydu. Yapılaşmada göz önünde bulundurulması gereken deprem dayanıklılığı 7,0
DEPREM RİSK ORANI YÜKSEK
Söz konusu bilimsel çalışmadaki bilgiler Isparta için alarm niteliği taşıyor. Isparta’nın artık niteliği değişti. Isparta, deprem açısından ne yazık ki daha tehlikeli bölge olarak sınıflandırıldı. İl İl İlçe İlçe Deprem Belgeseline göre Isparta’da beklenen yıkım gücünün IX olduğu belirtiliyor. Daha önce ikinci deprem Kuşağı’nda yer aldığı açıklanan Yenişarbademli’nin risk oranı da değişti. Artık Yenişarbademli’nin tamamı birinci derece risk kuşağında ve tehlikeli bölge sınıfında. Yine Sütçüler’in önemli bir dilimi de I. Derece Risk Kuşağı’na girdi. Kasımlar ve Ayvalıpınar Kasabası artık I. Derece Risk Kuşağı’nda. Sütçüler’in diğer yerleşim birimleri ise II. kuşakta kaldı.
Isparta’da beklenen deprem yıkım gücü: Richter Ölçeği’ne göre yapılarda deprem dayanıklılığı ve yapılaşmada göz önünde bulundurulması gereken deprem dayanıklılığı 7.0. Deprem dönüşüm aralığı: 70 yıl. Burdur kırığı K 45 derece. Doğu Beyşehir Kırığı: K 45 derece. Batı Isparta'nın güneyinde Kovada'dan başlayan ve Antalya'nın üst kısımlarını da içine alan Aksu fay hattı ve Yenişarbademli’nin tamamı, Sütçüler’in büyük bir kısmı artık II. Risk kuşağında değil. I. Derece risk kapsamında.
DEPREME KARŞI GEREKEN TEDBİRLER
FELAKET GELMEDEN ALINMALI
6306 sayılı Afet riski altındaki alanların dönüştürülmesi hakkındaki kanun harfiyen uygulanmalı. Tarihi değeri olmayan, eski mahallelerdeki yapı stoku yenilenmeli. Bu bağlamda riskli alan ilan edilmeli. Riskli Yapı yatırımları daha da artırılmalı. Geniş çaplı Genel İmar Revizyonu yapılmalı. Ada Bazlı Parsel Uygulaması daha çok hayata geçirilmeli. Isparta’nın 100 yılık planı hazırlanmalı. Yaşam alanları, yollar, trafik, çevre, alt ve üst yapılar kurgulanmalı. 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 18 ve 19. maddelerinde geçen arazi ve arsa düzenlemesi için uzman bir ekip kurulmalı.
İŞTE TARİHTEKİ BÜYÜK DEPREMLER
İşte Türkiye Cumhuriyeti tarihinde meydana gelen büyük depremlerin tarihleri ve şiddetleri:
29 Nisan 1903 - Muş - Malazgirt Depremi: 6,7 şiddetinde
9 Ağustos 1912 - Tekirdağ Depremi: 7,3 şiddetinde
4 Ekim 1914 - Burdur Depremi: 6,9 şiddetinde
13 Eylül 1924 - Erzurum – Horasan Depremi: 6,8 şiddetinde
31 Mart 1928 - İzmir Depremi: 6,5 şiddetinde
18 Mart 1929 - Sivas – Suşehri depremi: 6,1 şiddetinde
4 Ocak 1935 - Balıkesir – Erdek depremi: 6,4 şiddetinde
18 Nisan 1938 - Kırşehir Depremi: 6,6 şiddetinde
22 Eylül 1939 - İzmir – Dikili depremi: 6,6 şiddetinde
26 Aralık 1939 – Erzincan Depremi: 7,8 şiddetinde
15 Kasım 1942 – Tokat – Erbaa Depremi: 7,0 şiddetinde
20 Haziran 1943 – Adapazarı – Hendek Depremi; 6,6 şiddetinde
26 Kasım 1943 – Samsun – Ladik Depremi: 7,4 şiddetinde
1 Şubat 1944 – Bolu – Gerede Depremi: 7,5 şiddetinde
6 Ekim 1944 – Balıkesir – Ayvalık Depremi: 6,8 şiddetinde
17 Ağustos 1949 – Bingöl – Karlıova Depremi: 6,8 şiddetinde
13 Ağustos 1951 – Çankırı – Kurşunlu Depremi: 6,9 şiddetinde
18 Mart 1953 – Çanakkale – Yenice Depremi: 7,2 şiddetinde
16 Temmuz 1955 – Aydın – Söke Depremi: 6,8 şiddetinde
25 Nisan 1957 – Muğla – Fethiye Depremi: 7,1 şiddetinde
26 Mayıs 1957 – Bolu – Abant Depremi: 7,1 şiddetinde
6 Ekim 1964 – Balıkesir – Manyas Depremi: 7,1 şiddetinde
19 Ağustos 1966 – Muş – Varto Depremi: 6,7 şiddetinde
22 Temmuz 1967 – Adapazarı – Mudurnu Depremi: 7,2 şiddetinde
3 Eylül 1968 – Bartın Depremi: 6,5 şiddetinde
28 Mart 1969 – Manisa – Alaşehir Depremi: 6,5 şiddetinde
28 Mart 1970 – Kütahya – Gediz Depremi: 7,2 şiddetinde
22 Mayıs 1971- Bingöl Depremi: 6,9 şiddetinde
6 Eylül 1975 – Diyarbakır – Lice Depremi: 6,6 şiddetinde
24 Kasım 1976 – Van – Muradiye Depremi: 7,5 şiddetinde
30 Ekim 1983 – Erzurum Depremi: 6,9 şiddetinde
13 Mart 1992 – Erzincan Depremi: 6,8 şiddetinde
1 Ekim 1995 – Afyon – Dinar Depremi: 6,1 şiddetinde
27 Haziran 1998 – Adana – Ceyhan Depremi: 6,2 şiddetinde
17 Ağustos 1999 – Adapazarı – Gölcük Depremi: 7,4 şiddetinde
12 Kasım 1999 – Düzce Depremi: 7,2 şiddetinde
3 Şubat 2002 – Afyon – Sultandağı Depremi: 6,5 şiddetinde
27 Şubat 2003 – Bingöl Depremi: 6,4 şiddetinde
20 Ekim 2005 – İzmir Depremi: 5,9 şiddetinde
8 Mart 2010 – Elazığ – Karakoçan Depremi: 6,1 şiddetinde
19 Mayıs 2011 – Kütahya – Simav Depremi: 5,8 şiddetinde
23 Ekim 2011 – Van – Tabanlı Depremi: 7,2 şiddetinde
9 Kasım 2011 – Van – Edremit Depremi: 5,6 şiddetinde
7 Ekim 2015 – Antalya – Demre Depremi: 5,5 şiddetinde
